Kościół św. Maksymiliana Marii Kolbego. - Astra28 - Strona HOBBYSTYCZNA
Menu główne:
Historia kościoła.
Pierwsze wzmianki o kościele w Szczecinie-Pomorzanach, stojącym przy obecnej ul. Włościańskiej 67/69, pochodzą z połowy XIII w. W dokumencie z 1253 r. książę Barnim I przekazał Szczecinowi wieś Pomorzany, prawdopodobnie w wyniku zobowiązań finansowych. W dokumencie tym wymieniony był również kościół. Miasto kupiło, względnie odebrało księciu wieś w zamian za pożyczkę, której książę nie był w stanie zwrócić. W 1445 r. pomorzański kościół był filią obecnie nie istniejącego kościoła w Ustowie. W 1632 r. świątynia została zniszczona przez Szwedów, a następnie dwukrotnie odbudowywana zatraciła swój pierwotny, gotycki charakter. Od czasów reformacji do 1945 r. świątynia była kościołem protestanckim. Powtórnie kościół został uszkodzony podczas działań wojennych w czasie II wojny światowej. Po raz pierwszy 20 kwietnia 1945 r. w czasie nalotu alianckiego i powtórnie w czasie walk Armii Radzieckiej. Budowla ocalała, lecz został zdewastowany i utracił swoje wyposażenie, w tym chrzcielnicę i barokowy ołtarz ambonowy, zwieńczony sceną Zmartwychwstania.
Pokaż Kościoły Szczecina na większej mapie
W latach 50. XX w. zniszczeniu uległ dach i częściowo mury obwodowe, których dewastacja postępowała aż do 1970 r. Niezniszczona pozostała jedynie wieża. Po 1945 r. władze państwowe prowadzące początkowo na ziemiach odzyskanych politykę rabunkową sprzeciwiły się użytkowaniu kościoła przyczyniając się pośrednio do jego dewastacji. Rozpoczęcie wstępnych prac porządkowych i zabezpieczających miało miejsce w 1972 r. Prace przy odbudowie rozpoczął w 1973 r. ówczesny proboszcz ks. Tadeusz Jaszkiewicz w oparciu o projekt inż. Henryka Łopacińskiego z uwzględnieniem wytycznych konserwatorskich. Zrekonstruowano brakujące mury, a w oparciu o ikonografię dwuspadowy dach opadający od wschodu pięciobocznie. Odtworzono zamurowany portal południowy oraz ze względów użytkowych podwyższono strop. W dniu 30 grudnia 1973 r. ks. biskup Jerzy Stroba poświęcił odbudowany kościół nadając mu wezwanie Św. Maksymiliana Marii Kolbego. Niestety wnętrze kościoła nadal było puste a otoczenie wymagało troski i uporządkowania. Dekretem z dnia 4 czerwca 1977 r. erygowana została parafia. W 1979 r. dobudowano do kościoła niewielką zakrystię, tak by była mało agresywnym elementem przy zabytkowym obiekcie (proj. inż. Stefan Kwilecki). W tym samym czasie były prowadzone prace wewnątrz świątyni. Położono posadzkę z płytek ceramicznych wykonanych na specjalne zamówienie, wmontowano emporę chórową i boazerię wokół ścian (proj. inż. Alicja Tymczyszyn).
Architektura budynku.
Świątynia ta została wybudowana w stylu gotyckim, umiejscowiona na skarpie wyłożonej polnymi kamieniami i otoczona murem obronnym. Kościół usytuowany na wniesieniu, jednonawowy, bez sklepień, o rzucie 15×9 m, pięciobocznie zamknięty od wschodu, z wieżą po stronie zachodniej, o harmonijnych proporcjach i bogatym detalu. Profilowany gzyms cokołowy otacza korpus nawy i wieżę, łącząc się z bogatym profilowaniem łuku portalowego. Płaskie lizeny dzielą załamania pięcioboku. Kształtki cokołu czarno glazurowane, w portalu alternacja glazurowanych i zwykłych oraz umiejętnie wplecione w wątek ceglanego muru liczne kamienie narzutowe nadają dekoracyjność i nietypową barwę licu tego obiektu. W 1677 r. budynek ucierpiał w czasie oblężenia Szczecina przez Szwedów. Podczas odbudowy w 1690 r. przemurowano gotyckie otwory okienne na barokowe, wykonano nowy strop belkowany oraz wymieniono pokrycie dachowe. Podczas ponownego remontu kościoła w 1765 r. przebudowano trzecią kondygnację wieży w konstrukcji ryglowej, wieńcząc ją ośmiobocznym hełmem, która zachowała sie do naszych czasów.
Wyposażenie kościoła.
W wyniku wypalenia się świątyni i jej całkowitej dewastacji, pierwotne wyposażenie nie zachowało się. W 1992 r. wnętrze kościoła wzbogacił pokaźnych rozmiarów tryptyk o proporcjach odpowiadających skali budowli. Tryptyk pomyślany został jako nadstawa ołtarzowa, zawieszona na wschodniej ścianie prezbiterium. Jest to dzieło artysty rzeźbiarza Kazimierza Malskiego z Krakowa. Środkową część szafy ołtarzowej wypełnia scena Ukrzyżowania. W skrzydle po lewej stronie u góry Zwiastowanie, u dołu Wieczerza w Emaus. Konstrukcja wspierająca tryptyk koreluje z konstrukcją więźby podtrzymującej strop. Rytm wnętrza został uporządkowany poprzez wprowadzenie na ścianie północnej rzeźby Patrona kościoła, a po przeciwnej stronie rzeźby Matki Bożej Niepokalanie Poczętej. Obok scena Koronacji Matki Bożej jest dopełniona po przeciwnej stronie przez obraz Matki Boskiej Częstochowskiej Królowej Polski w otoczeniu rzeźb Św. Wojciecha i Św. Stanisława. W kruchcie zawieszono obrazy Św. Ottona z Bambergu - misjonarza Pomorza.
Ciekawostki.
W wieży kościelnej pod użytkowanym obecnie, nowym dzwonem Maksymilian leży na ziemi stary dzwon z 1784 r. i napisem JHWH co z pewnością jest skrótem od wyrazu JAHWE. Jest to drugi dzwon w Szczecinie na którym znajduje się taka inskrypcja. Ten drugi znajduje się w kościele św. Józefa. Dzwon został zdjęty najprawdopodobniej na skutek urwania jednego ucha, co uniemożliwiło jego wieszanie. Obok, pod ścianą znajduje się osobno serce tego dzwonu. Według relacji Proboszcza, tuż po II wojnie światowej, niemiecki pastor opuszczając kościół wraz z ostatnią grupą parafian, zamknął kościół pozostawiając klucz w drzwiach na przyjęcie nowych, polskich wiernych.
